Nội san

Công tác xây dựng đời sống văn hóa ở quận Hải An, thành Phố Hải Phòng

20 Tháng Chín 2018

Đinh Quang Phong [*]

            Hải An là một quận nội thành của thành phố Hải Phòng. Quận được thành lập theo Nghị định 106/2002/NĐ-CP ngày 20/12/2002 của Chính phủ và chính thức đi vào hoạt động từ tháng 5/2003 trên cơ sở điều chỉnh địa giới hành chính tách 5 xã của huyện An Hải (cũ) và phường Cát Bi của quận Ngô Quyền, với diện tích 104,1km2, dân số hơn 106.000 người và 6 đơn vị hành chính. Nhưng đến năm 2007, do sự phân bổ dân cư, đồng thời để thuận tiện cho việc phát triển của Hải Phòng nói chung và quận Hải An nói riêng, quận tiếp tục chia tách và thành lập thành 8 phường (1). Quận nằm trong khu vực khu đô thị, nơi cửa ngõ hướng ra biển lớn nên vô cùng thuận lợi cho việc giao lưu, phát triển kinh tế - xã hội.

            Dưới sự tác động của đời sống văn hóa, Hải An đã thực sự chuyển mình để vươn ra biển lớn. Kinh tế phát triển với tốc độ tăng trưởng cao, quy mô được mở rộng và phát triển cả chiều rộng, chiều sâu theo hướng công nghiệp hóa - hiện đại hóa. Hạ tầng kĩ thuật, hạ tầng đô thị giao thông được triển khai xây dựng đồng bộ, hiện đại; công tác quy hoạch, chỉnh trang đô thị được thực hiện hiệu quả, bộ mặt đô thị được thay đổi tích cực, văn minh đô thị có nhiều chuyển biến rõ nét. Văn hóa xã hội phát triển đồng bộ cả về quy mô và chất lượng, hiệu quả; công tác xóa đói giảm nghèo, an sinh xã hội thường xuyên được quan tâm thực hiện tốt, đời sống vật chất tinh thần của nhân dân được cải thiện rõ rệt.

            Trong 15 năm qua, công tác xây dựng đời sống văn hóa của nhân dân quận Hải An có những bước phát triển mạnh mẽ. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thông tin đại chúng, tuyên truyền cổ động luôn hướng về cơ sở, đặc biệt là phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã đạt được nhiều kết quả khích lệ. Hệ thống thiết chế văn hóa như: Nhà văn hóa, sân thể thao, các câu lạc bộ,… đã từng bước được quan tâm và xây dựng, làm cơ sở cho việc nâng cao chất lượng đời sống văn hóa trên địa bàn quận. Hiện nay trên địa bàn quận có 45 nhà văn hóa phân bổ trên 8 phường. Nhiều hoạt động của các nhà văn hóa phường đã bám sát, chức năng, nhiệm vụ và được sử dụng thường xuyên đạt hiệu quả. Hàng năm, nhà văn hóa phường tổ chức tốt các hoạt động tuyên truyền đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước về xây dựng nếp sống văn minh, xây dựng tổ dân phố văn hóa, gia đình văn hóa, duy trì và tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao. 100% các phường đều có CLB văn nghệ, thể dục thể thao (2).

            Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, trọng tâm là xây dựng “gia đình văn hóa”, “tổ dân phố văn hóa”, “cơ quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa”,… được thực hiện đồng bộ, có hiệu quả, tạo ra sự chuyển biến tích cực của cộng đồng dân cư về vai trò của văn hóa do đó đã thu hút được đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia.

            Hiện nay, trên địa bàn toàn quận có22.575/24.016 hộ gia đình đăng ký xây dựng gia đình văn hóa đạt 94%. Đến năm 2017, UBND quận đã ban hành quyết định công nhận 133/141 tổ dân phố đạt danh hiệu “Tổ dân phố văn hoá”, đạt 95%; biểu dương, khen thưởng cho 49 tổ dân phố văn hoá có thành tích xuất sắc trong thực hiện phong trào. Toàn quận hiện có 60/93 cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đăng ký xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa. UBND quận ra quyết định công nhận 38 cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hoá, trong đó có 12 cơ quan, 23 đơn vị và 03 doanh nghiệp (4).

            Các yếu tố văn hóa truyền thống trên địa bàn quận không những được bảo tồn mà còn được phát huy trở thành nguồn lực nội sinh quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội và chống lại những luồng văn hóa độc hại, những hủ tục lạc hậu, bài trừ mê tín dị đoan. Lối sống văn hóa lành mạnh đã đi sâu vào từng khu phố, từng ngóc ngách các khu dân cư, từng cá nhân, từng tập thể và cộng đồng làm cho toàn bộ đời sống và hoạt động xã hội được nâng cao. Trình độ dân trí được cải thiện đáng kể, cùng với phát triển như vũ bão của khoa học đã trở thành nguồn lực phục vụ đắc lực cho sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ và văn minh của quận nhà. Thấm nhuần Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII, đặc biệt Quyết định số 1600/QĐ-TTg ngày 16/8/2016 của Thủ tướng chính phủ về phê duyệt chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020, phát huy vai trò khối đại đoàn kết toàn dân, Mặt trận tổ quốc quận đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân tích cực thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” gắn với xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh góp phần xây dựng quận Hải An ngày một khang trang, hiện đại.

            Nhằm tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức của nhân dân về xây dựng đô thị văn minh, Mặt trận Tổ quốc quận và các tổ chức thành viên đã phối hợp với phòng Văn hóa Thông tin quận đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt quy chế quản lý đô thị. Các tầng lớp nhân dân đã tích cực tham gia xây dựng nếp sống văn hóa đô thị, xây dựng các tuyến phố văn minh, xanh - sạch - đẹp; duy trì hoạt động của hàng trăm mô hình tự quản về bảo đảm trật tự đô thị, an toàn xã hội, vệ sinh môi trường, xây dựng các điểm chốt phòng, chống ma túy (3),... Đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân được nâng lên một bước, các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể thao được tổ chức sôi nổi, phong phú có tác dụng giáo dục truyền thống, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Các đội thông tin lưu động luôn thực hiện tốt vai trò của tuyên truyền viên xung kích trên mọi mặt trận, làm cầu nối “ý Đảng lòng dân”, phát hiện và biểu dương những nhân tố mới trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng và các tệ nạn xã hội (5).

            Trong giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2020, quận Hải An phấn đấu chỉ tiêu hoàn thiện đồng bộ các thiết chế văn hóa, thể thao trên địa bàn các phường, 95% số hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa, 100% số phường đạt chuẩn văn minh đô thị, 100% cơ quan đơn vị đăng kí xây dựng đơn vị đạt chuẩn văn hóa, trong đó 85% được công nhận danh hiệu (1).

            Sau 15 năm thành lập, có thể nói phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã thực sự đi vào đời sống đã thực sự đi vào đời sống, được mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn Hải An đón nhận và đồng hành, là cơ sở để nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, tạo động lực cho nhân dân phấn khởi thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế, xây dựng đời sống lành mạnh, góp phần phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, an ninh quốc phòng trên địa bàn. Kết quả đó cho thấy bước đi đúng hướng mà Đảng bộ, chính quyền, quân và dân quận Hải An đã lựa chọn.

Tài liệu tham khảo

1. Quận ủy Hải An (2015), Báo cáo chính trị của ban chấp hành Đảng bộ quận khóa II trình Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện lần thứ III, nhiệm kỳ 2015-2020.

2. Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa” quận Hải An (2015), Báo cáo tổng kết 15 năm phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và 10 năm thực hiện Quyết định số 308-QĐ/TTg về ban hành quy chế thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội.

3.Ủy ban nhân dân quận Hải An (2015), Báo cáo về kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển KT - XH 2010-2015 và phương hướng nhiệm vụ phát triển KT - XH 2016-2020.

4. Phòng Văn hóa và Thông tin quận Hải An (2017), Báo cáo kết quả thực hiện phong trào “Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa” năm 2017; Chỉ tiêu, nhiệm vụ và giải pháp công tác trọng tâm năm 2018.

5. Phòng Văn hóa và Thông tin quận Hải An (2017), Báo cáo tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết 32 - NQ/TW ngày 05/8/2003 của Bộ Chính trị.

-------------------------------------------------------------------

 [*] Lớp cao học K5 -  Chuyên ngành Quản lý Văn hóa